Kundak

Bilişim sektörünün tek bir elden koordine edilmesi amacıyla Bilişim Bakanlığı kurulabileceği, bunun kişisel verilerin korunması açısından da yararlı olacağı belirtildi.

TBMM İnternet Araştırma Komisyonu raporunu tamamladı. TBMM Başkanlığı'na sunulan raporun öneriler bölümünde, bilgiye erişimin ve internetin, Anayasa'da temel bir hak olarak düzenlenmesi gerektiği belirtildi.

Raporda, bilişim sektörünün potansiyelinin harekete geçirilmesi, tek bir elden koordine edilmesi amacıyla Bilişim Bakanlığı kurulabileceği, söz konusu Bakanlığın, özellikle kişisel verilerin korunması, bilgi güvenliğinin sağlanması konusunda etkin görevler üstlenebileceğini ifade edildi.

İkinci bir seçenek olarak doğrudan Başbakan'a bağlı Bilişim Ajansı kurulması önerilen raporda, bu seçeneğin hayata geçirilmesi durumunda, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından icra edilmesi öngörülen fonksiyonların, ajansta oluşturulacak daireler tarafından yerine getirilebileceğini kaydedildi.

Rapordaki üçüncü seçenekte ise mevcut bakanlıklardan uygun olanının yeniden yapılandırılması yer aldı.

'Siber suçlar alanında hakim ve savcı'

Bilişim suçlarına da değinilen raporda; bilişim, elektronik haberleşme ve siber suçlar alanında ihtisas sahibi hakim ve savcıların yetiştirilmesinin sağlanması ve bu alanlarda ihtisas mahkemelerinin kurulması önerildi. Bilişim ve elektronik haberleşme hukukunun bağımsız bir bilim dalı olarak kabul edilmesi ve bu konuya yükseköğrenim müfredatında yer verilmesi ve bu konuda lisans ve lisansüstü programların açılmasını gerektiği belirtildi.

Bilişim ve elektronik haberleşme mevzuatında, özgürlükleri kısıtlayıcı, daraltıcı ve geniş yoruma açık terimler yerine, kapsam ve sınırları belirli düzenlemeler yapılmasının yararlı olacağını vurgulandı.

Raporda, yerli arama motoru, sosyal paylaşım ve video siteleri ile e-posta sağlayıcıların yaygınlaştırılması teşvik edilmesi gerektiğine de işaret edildi. İnternet üzerinden hizmet alıcıların ve sağlayıcıların sorumluluklarının netleştirilmesi, kişisel verilerin gizliliğinin korunmasına ilişkin düzenlemelerin yapılması da raporda yer alan öneriler arasında.

Siber suçların failine ulaşılabilmesi, suçun takibinin yapılabilmesi ve failin cezalandırılabilmesi için; sınır ötesi suçlarla mücadele olanağının artırılması, uluslararası güvenlik standartlarının oluşturulması, hizmet sağlayıcı adaylarına vergi indirimi veya kredi teşviki sağlanması, kamu ihale ve bütçe planlama mevzuatının bulut bilişim hizmeti alımlarına uyumlu hale getirilmesi gerektiği belirtildi.

Ev hanımına yeni istihdam alanı

Raporda yer verilen önerilerden bazıları şöyle:

''Elektronik haberleşmenin ve internetin doğal afetler ve olağanüstü haller nedeniyle aksaması riskine karşı, alternatif haberleşme alt yapılarının kurulmalı.

Türkiye'nin jeopolitik konumundan istifade edebilmek için İstanbul peering merkezi (internet omurgaları arasında doğrudan trafik akışı sağlayan arabağlantı merkezi) haline getirilmeli.

İnternetin belirli ülkelerin tekelinden çıkarılarak küresel düzeyde rekabet ortamının oluşturulması için BM nezdinde yapılan tüm girişimler desteklenmeli.

Bilişim sektörüne özgü yerli yazılımlarla internetteki yerli ve Türkçe içeriğin nicelik ve nitelik artırılmalı.

Kamu kurumları, kamuya açıklanabilecek bilgilerini internet siteleri ve sosyal medya üzerinden kullanıcılarla paylaşmaları sağlanmalı. Çocukların sakıncalı içeriklerden uzak tutulabilmesi amacıyla ebeveynler bilinçlendirilmelidir.

İnternette fikir ve düşüncelerin yayılmasında büyük rol oynayan sitelerin, toplumda çok sesliliğin bir parçası olarak algılanması sağlanmalı. Bilişim okuryazarlığı, kamu personel alımlarda aranan özel şartlardan birisi olmalıdır.

Çağrı merkezleri ve rehberlik gibi hizmetlerin, bilişim alanındaki istihdamın artırılmasına, ev–ofis gibi alternatif çalışma yöntemleriyle engellilerin, öğrencilerin, ev hanımlarının, emeklilerin ve diğer sosyal kesimlerin işgücü piyasasına kazandırılmasına yönelik birer fırsat olarak değerlendirilmeli ve bu alandaki yatırımlar desteklenmeli, eğitim ve sertifika programları verilmeli.''

'ÖTV kaldırılsın'

Raporda, özel iletişim vergisinde mobil ve sabit ayrımının kaldırılması, kademeli olarak indirime gidilmesi ve özel iletişim vergisinin tamamen kaldırılması önerildi. Sadece Türk Telekom'un yükümlüsü olduğu haberleşme vergisinin ya tamamen kaldırılması ya da aynı veya benzeri hizmeti sunan işletmecileri de kapsar şekilde genişletilmesi gerektiğini ifade edildi.

Raporda, ''İnternet üzerinden yurt dışı kaynaklı olarak Facebook ve Twitter gibi sosyal paylaşım, Youtube gibi video paylaşım ve Google gibi arama motoru hizmeti sunan firmaların Türkiye'deki faaliyetleri nedeniyle elde ettiği gelirlerin vergilendirilebilmesini ve bunlarla IP adreslerinin paylaşımı ve kişilik haklarının korunmasını teminen içeriğin çıkarılması gibi konularda işbirliği yapılabilmesi için, bunların Türkiye'de yetkili temsilcilik ve irtibat bürolarının oluşturulmasının sağlanması ve bu amaçla uluslararası girişimlerde bulunulması önem arz etmektedir'' ifadesine yer verildi.

Yerli ve Türkçe içerikli oyun

Yerli ve Türkçe içerikli oyun üretiminin niceliksel ve niteliksel olarak geliştirilmesi ve yurt dışı kaynaklı oyunlarla rekabet gücünün artırılması, ilgili eğitim kurumlarında oyun programlama ve tasarım eğitimlerinin verilmesi ve bu alanda yükseköğrenim kurumlarında bölümler açılmasının yararlı olacağı kaydedildi.

Oyun derecelendirmesi ve yaş sınırlandırmasına ilişkin ölçüt ve kurallara ilişkin farkındalık oluşturmak amacıyla tanıtım çalışmalarının yapılması, bu amaçla radyo ve televizyon yayınları ile dijital oyun tanıtımlarının yapıldığı internet sitelerinden yararlanılması gerektiğini belirtildi.

Mevzuatın verdiği izinler dışında, sanal veya gerçek paraya dayalı çevrimiçi kumar ve bahisle mücadelenin geliştirilmesi gerektiği ifade edildi.

Eğitim sisteminde dijital oyun programlama ve oyun tasarımı müfredatı oluşturulması, temel eğitim ve yükseköğretimde bu alanda ulusal yarışmalar yapılarak üretkenlik teşvik edilmesi de önerildi.

Raporda, internet kafelere ilişkin, ''İnternet kafelerin yurt genelinde mesleki örgütlenmesi sağlanmalı. Kalite standartları, mesleki ve etik kurallar belirlenmeli. Düzenli olarak denetlenmeli. İnternet kafelerde elektronik spor turnuvalarının düzenlenmesi, bu turnuvalara ortam sağlayabilecek internet kafeler ve turnuvalara ilişkin standartlar ile uygulama usul ve esaslarının meslek örgütleri tarafından belirlenmeli'' önerilerine yer verildi.

Siber zorbalık, akran istismarı

İnternetin, özellikle çocuklar ve gençler üzerindeki risklerine de değinilen raporda, şunlar kaydedildi:

''Başta çocuk ve ergen sağlığını riske atan siber zorbalık, akran istismarı, çocuk pornografisi, cinsel istismar, madde kullanımı, zararlı içerik, bilgi kirliliği ve benzeri suç ve problemlerle mücadele konusunda araştırmalar yapılmalı, araştırma sonuçları konusunda uzman profesyonellerle birlikte değerlendirilmeli, mücadeleye yönelik politikalar ve uluslararası işbirlikleri geliştirilmeli, internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımına yönelik toplumsal farkındalığın artırılması için, bu çalışmalar ve sonuçları hakkında kamuoyu düzenli bilgilendirilmeli, bu amaçla kısa filmler ve kamu spotlarının üretilmesi ve okuyucu dostu el kitapçıklarının dağıtımı yaygınlaştırılmalıdır.

Siber zorbalık, akran istismarı, çocuk pornografisi, cinsel istismar gibi suçlar ve internette kişilik haklarına saldırılarla mücadeleye ve bu suç ve eylemlerden zarar görenleri korumaya yönelik hukuki altyapının güçlendirilmesi, bu suçlardan zarar gören çocukların rehabilite edilmesinde çocuk izleme merkezlerinden yararlanılması ve bu merkezlerin mağdurlara internet üzerinden destek verebilmesinin sağlanması önerilmektedir.

Kullanıcıların internet ortamında kişisel iradeleriyle aktardıkları kişisel bilgilerinin ortaya çıkardığı riskler, güvenlik ve gizlilik ayarlarındaki zafiyet nedeniyle hesaplarının ele geçirilmesi, internet yoluyla işlenen suçlar, kişilik haklarının ihlali ile bunların önlenmesi ve bunlarla karşılaşmaları halinde izlemeleri gereken yollar hakkında bilgilendirilmelerinin sağlanması kritik öneme sahiptir.

İnternet ortamında suç teşkil eden, sakıncalı ve zararlı içerikle mücadele ile bilişim teknolojisi ürünleri ve internet kullanımından kaynaklanan psiko-sosyal, hukuki, teknik ve sağlıkla ilgili mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla, uluslararası örneklerine uygun olarak yardım ve destek hattı oluşturulmalıdır.

İnternet üzerinden işlenen suçlarda verilecek cezaların ağırlaştırılması, kişilik haklarının korunmasına yönelik tedbirlerin artırılması ve konusu suç teşkil eden veya kişilik haklarına saldırı teşkil eden içeriğe karşı caydırıcılığın sağlanmasını teminen, içerik sağlayıcının bağlantı sağladığı başkasına ait içerikten de sorumluluğuna gidilmesi yönünde düzenleme yapılması önerilmektedir.''
acunn